Anonim Şirketlerde Kar Dağıtımı

Anonim Şirketler ve Limited Şirketler sermaye şirketleridir. Bildiğiniz üzere sermaye şirketleri kurumlar vergisi mükellefi olup ortaklarının vergisel sorumlulukları yoktur. Şirket elde etmiş olduğu kardan nerelere ne vereceğini gösteren bir mali tablo vardır. Bu tablo Kar Dağıtım Tablosu 'dur.


Kar Dağıtım Tablosu;
Bir şirketin yıl sonu mali karından ne kadar vergi verildiğini, ortaklara ne kadar temettü verildiğini, kanunen ayrılması gereken yedek akçelerin kaç lira olduğunu gösteren kısaca karın dağıtımını gösteren mali tablodur.

1- Ödenecek Vergi ve Yasal Yükümlülükler
Dönem karında ilk önce vergiler dağıtılır. Vergi %30 oranında kurumlar vergisi ve %15 oranında gelir vergisidir.

Örnek; X A.Ş. 'nin 2013 yılı dönem karı 15.000 TL 'dir. Kar dağıtımı şöyle bulunacaktır;

Kurumlar Vergisi= 15.000 x 0,30 = 4.000
Gelir Vergisi= 15.000 - 4.500 = 10.500 x 0,15 =1.575
Toplam Vergi Tutarı= 4.500+1.575 =6.075

2- 1. Tertip Yedek Akçe

 Dönem karının %5 'i olarak ayrılır. Buna göre örneğimize döndüğümüzde 15.000 x 0,05 =750

3- Ortaklara 1. Temettü

TTK 'nın ilgili hükümlerine göre ortaklara verilecek 1. temettü tutarı sermayenin %5 'i kadardır. Örneğimizde X a.Ş. 'nin sermayesinin kaç lira olduğu belirtilmemiştir. Biz sermayenin 25.000 TL olduğunu varsayalım. Buna göre; 25.000 x 0,05= 1250 TL

4- 2. Tertip Yedek Akçe

Dönem karından ödenecek vergiler, 1. tertip yedek akçe ve ortaklara dağıtılan 1. temettü çıkarıldıktan sonra geriye kalan tutarun 1/10 'u ayrılır. Buna göre;
 2. Tertip yedek akçe = 15.000 - (6075+750+1.250) x 0,10 = 692,5 TL

5- Ortaklara 2. Temettü

Kardan geriye kalan tutar 2. temettüdür. Buna göre; 6925-692,5 = 6232,5
Karımızdan 3 kalem halinde dağıtım yaptık bunlar;

• Vergiler (Kurumlar Vergisi ve Gelir Vergisi)
• Yedek Akçeler ( 1. Tertip ve 2. Tertip)
• Temettüler (1. ve 2. Temettü)

Hisse Başına Düşen Temettü Tutarının Bulunması

Bu örneğimizde karımız 15.000 TL ve sermayemiz ise 25.000 TL idi. 25.000 TL lik sermaye 1000 TL 'lik 25 adet hisse senedinden meydana gelmektedir.  Buna göre;

Hisse Başına Düşen Temettü tutarı  (TL) = 1. temettü + 2. temettü / hisse senedi sayısı
                                                              =1250+6232,5/ 25 =299,30
Hisse Başına Düşen Temettü tutarı (%) = Hisse Başına Düşen Temettü / Hisse Senedi Nominal Değeri
                                                           =  299,3 / 1000 = 0,293