Bilanço Nedir? Özellikleri Nelerdir?

Bir işletmenin belli bir tarihte sahip olduğu varlıkları ve borçları ve dolayısıyla sermayesini gösteren tablodur.

31.12.2005 TARİHLİ KUDEM İŞLETMESİ BİLANÇOSU
AKTİF			PASİF
DÖNEN VARLIKLAR			KVYK
HAZIR DEĞERLER		13.184	MALİ BORÇLAR		8.000
Kasa	5.505		Banka Kredileri	8.000
Alınan Çekler	2.900		TİCARİ BORÇLAR		7.700
Bankalar	5.179		Satıcılar	4.500
Verilen Çekler ve Ödeme Emirleri(-)	(400)		Borç  Senetleri	3.200
MENKUL KIYMETLER		880	DİĞER BORÇLAR		125
Hisse Senetleri	880		Diğer   Çeşitli Borçlar	125
TİCARİ ALACAKLAR		10.970	DİĞER KVVYK		160
Alıcılar	8.900		Sayım ve Tesellüm Fazlaları	160
Alacak Senetleri	1.150		KVYK TOPLAMI		15.985
Diğer   Ticari Alacaklar	920		ÖZ KAYNAKLAR
DİĞER ALACAKLAR		450	ÖDENMİŞ SERMAYE		15.000
Diğer   Çeşitli Alacaklar	450		Sermaye	15.000
STOKLAR		1.200	KAR YEDEKLERİ		300
Ticari Mallar	1.200		Özel Fonlar	300
GELECEK AYLARA AİT GİDERLER VE GELİR TAHAKKUKLARI		200	GEÇMİŞ YILLAR KARLARI		13.750
Gelecek Aylara Ait Giderler	200		DÖNEM NET ZARARI(-)		(9.661)
DİĞER DÖNEN VARLIKLAR		338	ÖZ KAYNAKLAR TOPLAMI		19.389
Devreden KDV	338
DÖNEN VARLIKLAR TOPLAMI		27.222
DURAN VARLIKLAR
MADDİ DURAN VARLIKLAR		7.752
Binalar	2.400
Taşıtlar	6.500
Demirbaşeşya	2.700
Birikmiş Amortismanlar (-)	(3.848)
GELECEK YILLARA AİT GİDERLER VE GELİR TAHAKKUKLARI		400
Gelecek Yıllara Ait Giderler	400
DURAN VARLIKLAR TOPLAMI		8.152
AKTİF TOPLAMI		35.374	PASİF TOPLAMI		35.374

Şekilden de anlaşılacağı üzere tablonun sol tarafı aktif sağ tarafına da pasif denir. İşletmenin sahip olduğu varlıklar aktif tarafta yer alırken kaynakları ise pasif tarafta bulunur. 

Varlık demek işletmenin sahip olduğu ekonomik değerleri ifade eder. Örneğin: Ticari mal, kasa, demirbaş, senet, banka, makineler, taşıtlar gibi. Kaynaklar ise: senetli borçlar, veresiye borçlar, çek karşılığı borçlar, bankaya kredi borcu, vergi borçları ve çalıışana borçlar .

İşletmenin sahip olduğu varlığın ve kaynağın muhasebede bir hesabı vardır. Buna göre belli başlı varlık hesapları şunlardır;

• 153 Ticari Mallar Hesabı
• 100 Kasa Hesabı
• 255 Demirbaşlar Hesabı
• 121 Alacak Senetleri Hesabı
• 102 Bankalar Hesabı
• 253 Makineler Hesabı
• 254 Taşıtlar Hesabı

Kaynak hesaplarının bazılarıda şunlardır;

• 321 Borç Senetleri Hesabı
• 320 Satıcılar Hesabı
• 103 Verilen Çekler Hesabı
• 300 Banka Kredileri Hesabı

Bir işletmenin varlıkları olabileceği gibi kaynakları da olabilir. Mantıken düşündüğümüzde bir işletmenin varlıkları o işletmenin sermayesini oluşturur. Ancak işletmenin borçları varsa borçlar sermayeyi azaltan bir etkidir. Dolayısıyla formül şöyle ortaya çıkar;

S=V-B

İşletmenin yapmış olduğu faaliyetler sonucunda varlıklarda veya kaynaklarda bir takım değişmeler meydana gelir. 

Örneğin: Bilançomuzda gözüken borç senedinin ödendiğini düşünürsek bu durumda kaynaklarda bir azalma meydana gelirken varlıklar içinde kasada bir azalma meydana gelecektir. Bu olaya göre varlıklardaki veya kaynaklardaki değişmeler bilanço rakamlarını etkiler.

Not: Varlıklardaki veya kaynaklardaki değişmeler bilanço rakamlarını etkiler ancak hiç bir şekilde bilanço denkliği bozulmaz ve sermayede de bir değişiklik olmaz.